KAYSERİ'de, 1191 yılında yapılan, Anadolu’da Ermeni cemaatine ait 7 kiliseden en eskisi olarak bilinen Surp Krikor Lusavoriç Ermeni Kilisesi’nde 1 çocuk babası Garabet İstepanyan (59), 22 yıldır Zangoç-Jangoçluk (kilise sorumlusu) yapıyor.
Anadolu’da Ermeni cemaatine ait 7 kiliseden biri olan Kayseri’nin Melikgazi ilçesi Caferbey Mahallesi’ndeki 834 yıllık Surp Krikor Lusavoriç Ermeni Kilisesi’nde Zangoç-Jangoçluk (kilise sorumlusu) yapan Garabet İstepanyan, 1,5 yıldır kilisede tek başına yaşıyor. 22 yıl önce İstanbul’dan Kayseri’ye ailesi ile birlikte gelen ve 12'nci yüzyılda inşa edilen Anadolu’nun en eski kiliselerinden biri olarak bilinen tarihi kilisede çalışmaya başlayan İstepanyan, eşi ve kızının işleri nedeniyle İstanbul’a taşınmasının ardından kilisenin bakımını tek başına yapmaya başladı.
Kayseri’de ibadete açık olan tek kilise olan Surp Krikor Lusavoriç’te yalnız yaşamanın zor olduğunu söyleyen Garabet İstepanyan, “22 yıldır Kayseri’deyim. İlk patriğimiz kendi ismini vermiş. Burası gregoryen ve Protestanların Anadolu’da var olduğu kilisesi. Kızım ve eşim İstanbul’a iş nedeniyle taşındı. Ben de 1,5 yıldır burada yalnız yaşıyorum. Bazen onlar buraya ziyaretime gelir. Bazen de ben İstanbul’a onları ziyarete giderim. Birbirimizi zaman zaman kontrol ederiz. Onlar İstanbul’a gitmek zorunda kaldı. Ben de burayı bırakamadım” dedi.
‘KUTSAL BİR YERDE OLDUĞUM İÇİN ÇOK HUZURLUYUM’
İstanbul’dan Kayseri’ye taşındıktan sonra zorlandığını da belirten İstepanyan, “Burayı hiçbir zaman bırakmayı düşünmedim. Hep burada çalışmayı düşündüm. Çalışabildiğim kadar çalışmak istiyorum. Temizlik yaparak, otları ilaçlayarak günümü geçiyorum. Zor bir yer burası. Bana değişik geliyor. Arkadaş çevrem yok. Yalnız yaşıyorum. Aynı zamanda ibadetimi de yapıyorum. İstanbul’da böyle güzellikte bir kilise görmedim. İstanbul’dan buraya geldiğimde kilise çok hoşuma gitti. Kiliseye gelenler benim tek başıma yaşadığımı öğrenince çok şaşırıyorlar. Nasıl tek başıma yaşadığımı soruyorlar. Ben de ‘alıştım artık’ diyorum. Kutsal bir yerde durduğum için çok huzurluyum. Allah’a her gün dua ediyorum. Sabah kapısını açıp, akşam da duamı edip kapısını kapatıyorum. Kilise sorumluları genelde aileleri ile yaşar. Tek başına yaşamazlar. Ama Kayseri’de cemaat olmadığı ben rahat ediyorum” diye konuştu.
KİLİSE HAKKINDA
1191 yılında inşa edildiği tahmin edilen kilise yüzyıllar boyu çeşitli onarımlardan geçerek günümüze kadar ayakta kalmayı başarmıştır. 19’uncu yüzyıl ortalarında bir kısmı yıkılmakta olan kilise 1859 yılında yeniden yapılmıştır. 1996 yılında da iki Kayserili hayırsever tarafından onarılarak ibadete tekrar açılan kilise, üç nefli bazilika planında yapılmıştır. Orta nef, yan neflerden ve payelerden ayrılmıştır. Kilisenin içerisi kuzey-güney, doğu batı doğrultusunda atılmış kemerlerle üç dikdörtgen ve bir de kare bölüm oluşturulmuştur. Orta nefin üzeri ile doğu ve batı bölümleri kubbeli, yan nefler de oval kubbeli ve çapraz tonozludur. Kilisenin doğusundaki bema ile kuzeydoğu, güneybatı köşeleri yarım yuvarlak apsislidir. Kilisenin batısında üç çapraz tonozla örtülü bir narteks bulunmaktadır. Bu narteksin üzerinde de galeriye yer verilmiştir. Kilisenin girişi beş sütunlu, yarım kubbeli bir mekândır. İbadet mekanı freskolarla kaplı olup, bitkisel, geometrik motifler ile pandantiflere Azizlerin resimleri de yapılmıştır. Yapımı 1191 yılında bitirilen 834 yıllık Surp Krikor Lusavoriç Kilisesi, Fatih Sultan Mehmet’in fermanı ile 1461 yılında kurulan İstanbul Ermeni Patrikhanesine bağlı olarak, Orta Anadolu'daki en eski ve ibadete açık olan Ermeni Kilisesi özelliği taşımaktadır. Surp Krikor Lusavoriç’in bir benzeri ise sadece Kudüs'te bulunmaktadır.
